Dergelijke producten worden voor vervoer en opslag verpakt in balen en zakken van uiteenlopende groottes (o.a. big bags). De monsters die uit enkele zakken worden genomen, moeten uiteraard representatief zijn voor de volledige lading of zending.
Monsters van grondstoffen
Onder andere binnen de chemische industrie worden grondstoffen in zakken of big bags aangeleverd. Van deze bulkgrondstoffen (additieven in korrel- of poedervorm) moeten samples worden genomen om de kwaliteit van de partij te kunnen bepalen.
Het zou ideaal zijn als er monsters kunnen worden genomen van elke verpakking om er zeker van te zijn dat het eindmonster representatief is voor de hele partij. In de praktijk is dit natuurlijk niet mogelijk. Daarom is het van belang dat het meest representatieve monster wordt verkregen, maar dat het monsternameproces niet te veel tijd in beslag neemt en het effect op de goederen en op de verpakking minimaal is. Het komt er meestal op neer dat er basismonsters worden genomen uit verschillende zakken. Het eindmonster wordt dan gecreëerd van de samengevoegde basismonsters.
De toe te passen monsternamemethode hangt af van:
- het doel van de monsterneming
- het mediumtype
- de gelijkmatigheid van het medium
- de omvang van partij grondstoffen, goederen of producten
- Zak open scheuren
In de praktijk wordt nog regelmatig voor de monsterneming een zak opengescheurd om er vervolgens met een lepel een monster uit te nemen. Het monster gaat vervolgens in een zakje, potje of flesje naar het laboratorium om de kwaliteit van de (grond)stof te analyseren.
Dit kan handiger en veiliger. Stel dat een bedrijf aangeleverde grondstoffen wil controleren, bijvoorbeeld door een sample te nemen uit een big bag, of neem een stapel zakken van 25 kilo op een pallet: Je wilt dan via de zijkant van de zak of van bovenaf een monster nemen om te laten bepalen of de kwaliteit in orde is en de grondstof het proces in mag.
Draagbare monsternametools
Speciaal voor deze monstername-applicaties van droge stoffen zijn er draagbare monsternametools verkrijgbaar. De motor voor de aandrijving van de tool, verkrijgbaar in twee uitvoeringen: een elektrische accu tool of pneumatisch aangedreven t.b.v. Atex-omgeving, is geschikt voor uiteenlopende industrieën, waaronder de voedingsmiddelen-, cosmetica-, farmaceutische en chemische industrie. Zo’n gereedschap is ideaal als er uit meerdere zakken monsters moeten worden genomen. Je hebt alle benodigde apparatuur bij je en kunt aan één stuk door.
In plaats van de zak open te scheuren, wordt de lans dwars door de verpakking heen gestoken. In de lans (of probe) zit een schroef die draait en het materiaal transporteert naar het sample-zakje of -flesje. Hierdoor is er geen verspilling, er ontstaat een ‘mooie’ opening en monstername met een lepel is verleden tijd. Het monstername-instrument is verkrijgbaar in horizontale of verticale monsternameconfiguratie. Ook de lans is in verschillende lengtes leverbaar: 300, 600, 900, 1200 en 1500mm. De keuze is afhankelijk van de toepassing. De onderdelen die in contact komen met het product zijn vervaardigd van 304L – 316L roestvrij staal, PEEK.
Schoon, veilig en snel
Met zo’n draagbare, ergonomische monsternametool verloopt het bemonsteren schoner, veiliger en sneller. De bemonstering is betrouwbaar doordat de sonde doordringt tot de kern van het product met een roterende beweging. De monsters zijn representatief voor de verschillende lagen die door de sonde worden doorkruist. Over het kleine gat dat ontstaat doordat de lans door de verpakking heen wordt gestoken, wordt na afloop een sticker geplakt met de tekst ‘sampled’ zodat iedereen meteen ziet dat er uit die zak een monster is genomen.
Het monsternamesysteem wordt altijd geleverd met reinigingsborstel, accuboor met reservebatterij en snellader. Het uit elkaar halen van het gereedschap is slechts 1 handeling. Met de borstel is het systeem snel schoon of het systeem wordt gereinigd met perslucht, alcohol of door middel van sterilisatie in een autoclaaf.
Gerard de Ruiter, specialist industriële monstername bij Hitma.
