Veelal gebeurt dit met vrachtwagens. Als alternatief leveren systeemaanbieders als BEUMER Group daarvoor open trogconveyors of gesloten Pipe Conveyors. Deze zijn niet alleen ecologisch verantwoord, ze kunnen bovendien nog voor duidelijke kostenbesparingen zorgen. Of de investering de moeite waard is, hangt echter van verschillende factoren af. Een haalbaarheidsonderzoek en een kostenvergelijking helpen bij de beslissing.
Om kalksteen, steenkool, ijzererts of andere grondstoffen zo efficiënt mogelijk van de groeve naar een, op een afstand van vaak meerdere kilometers gelegen, fabriek-, en van daaruit verder naar de haven te transporteren, maken bedrijven vaak gebruik van vrachtwagens. De voertuigen moeten grotendeels over de openbare weg rijden. Deze zijn echter niet altijd goed aangelegd. En omdat de route vaak door bergachtig terrein en natuurgebieden en over rivieren en instabiele ondergrond kan lopen, moet vaak worden omgereden. Dat kost tijd en dus ook geld. Wanneer de vrachtwagens door bewoonde gebieden rijden, vormt dit een bijzondere belasting voor de omwonenden.
Hoe meer grondstoffen moeten worden vervoerd, hoe meer ritten er moeten worden gemaakt. Voor bedrijven is het daarom zinvol om mogelijke alternatieven onder de loep te nemen. BEUMER Group levert bijvoorbeeld open trogconveyors en gesloten Pipe Conveyors. Maar is de investering de moeite waard? “Dat hangt van de betreffende toepassing af”, zegt Richard Munson. Hij werkt sinds 2010 bij BEUMER Group in Kansas City, in de Verenigde Staten, en heeft daar de leiding over de ontwikkeling en de verkoop van transportsystemen voor de energie-, cement- en mijnbouwindustrie en voor haventerminals. “Bedrijven zouden in het voortraject een rendabiliteitsevaluatie moeten uitvoeren”, adviseert hij.
Een rendabiliteitsevaluatie loont de moeite
Daarvoor zijn er verschillende mogelijkheden – een voorbeeld is de disconteringsmethode, een soort kosten-baten-analyse of rendabiliteitsonderzoek. “Simpel gezegd worden hierbij alle toekomstige opdrachten afgezet tegen vandaag. Daarnaast wordt rekening gehouden met een aanloopinvestering”, legt Munson uit. Voor de berekening werkt deze methode met een berekeningspercentage, die staat voor de beste beschikbare alternatieve investering. De gebruiker krijgt hiermee een kapitaalwaarde te zien, die ook wel Net Present Value of afgekort NPV wordt genoemd. Als deze positief is, maakt het bedrijf winst met de investering.
“Een andere mogelijkheid is de cashflow-analyse. Deze berekent het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven”, verklaart Munson. Uit het jaarlijkse verschil in de totale bedrijfskosten kan de gebruiker aflezen, of investeren in een conveyorsysteem rendabel is. Voor een nauwkeurige beoordeling van de beide transportmogelijkheden hebben we verschillende variabelen nodig – bijvoorbeeld de transportkosten per ton, het te verplaatsen materiaalvolume binnen een bepaalde periode, maar ook de verschillende investeringen of het afschrijvingsplan. “Wanneer de gebruiker het conveyorsysteem en transport met vrachtwagens in een diagram vergelijkt, is daarin het Break-Even-punt te zien, het punt waarop verlies overgaat in winst”, beschrijft de BEUMER-expert.
Kostenvergelijking
Afhankelijk van de topografie, de lengte van het traject en de benodigde capaciteit kosten conventionele conveyorsystemen gemiddeld tussen de 1.000 en 3.000 Euro per meter. Daarbij komen onder andere de kosten voor de bouw en de levering, alsmede voor de mechanische en elektrische installaties. Daarnaast zijn vaak ook grootschalige bouwwerkzaamheden nodig. De eerste investering in een conveyorsysteem is daardoor echt hoog. “De bedrijfskosten zijn echter aanzienlijk lager dan bij het gebruik van vrachtwagens”, meldt Munson. “Bij de voertuigen dragen onder andere de benodigde manuren, afschrijving van de voertuigen, onderhoud, reparaties, brandstof en onderhoud van de wegen bij aan de kosten. Daarbij komen vaak nog andere, vaak moeilijk te identificeren kosten.”
Voor de exploitatie van een gebruikelijk conveyorsysteem bedragen de geschatte kosten per ton te transporteren materiaal ongeveer 20 cent, bij een vrachtwagen bijna drie euro. “De grootste variabele bij de voertuigen is het aantal ritten per uur”, zegt Munson. “Bij korte en directe routes zijn de kosten natuurlijk lager dan bij langere trajecten, waarbij de chauffeur vaak alleen via een omweg naar de bestemming kan rijden.” Trogconveyors en Pipe Conveyors lopen direct naar de bestemming. Bovendien kunnen ze aan het specifieke terrein worden aangepast. Een belangrijke eigenschap van de technologie is, dat ze met bochten in het horizontale vlak en verticale vlak kunnen worden aangelegd. Afhankelijk van de eigenschappen van het te transporteren materiaal, kunnen we hellingshoeken tot 15 graden inbouwen, naar gelang de topografie, met lengtes van meer dan twaalf kilometer. Doordat bochten kunnen worden geintegreerd zijn minder over geen overdrachttorens nodig. De gebruiker bespaart zo duidelijk in de kosten en het systeem vervoert de te transporteren goederen ook over moeilijke hellingen, rivieren of openbare wegen. Met behulp van ons eigen calculatieprogramma berekenen de BEUMER-experts de statische en dynamische bandtrekkrachten al in de projectfase van de installatie. Dit is voorwaarde voor de veilige constructie van de bochten.
Bij de vrachtwagens spelen ook nog andere factoren een rol, die niet zo gemakkelijk te beoordelen zijn als het aantal ritten – bijvoorbeeld controlemaatregelen tegen stof, of regenafvoer. Deze variabelen vallen bij de gesloten Pipe Conveyor volledig weg. “Wanneer nu per jaar ongeveer 1.000.000 ton aan stortgoederen wordt getransporteerd, ligt met de bovengenoemde geschatte kosten voor de te verplaatsen massa met vrachtwagen of conveyorsysteem het mogelijke verschil op 2,8 miljoen euro”, rekent Manson ons voor. Dat vindt hij een aardig bedrag. Het conveyorsysteem heeft zich daarmee in enkele jaren terugverdiend.
Ecologisch en economisch
Bij het belt conveyorsysteem hebben ook de elektrische aandrijving en de laag-energiebanden een positieve invloed op de bedrijfskosten. Deze zijn, vergeleken met vrachtwagenmotoren, ook vriendelijker voor het milieu. Daarom heeft deze optie, met name in tijden van klimaatverandering en de stijgende uitstoot van broeikasgassen, de voorkeur. De bij de installaties ingezette motoren zijn meestal regelbaar uitgevoerd. Daardoor kunnen de belastingen bij verschillende bedrijfstoestanden optimaal over de aandrijvingen worden verdeeld. Wanneer het belt conveyorsysteem naar beneden een helling af loopt, werkt het systeem als generator. De hierdoor gewonnen elektrische energie wordt via een terugvoedingseenheid teruggevoerd in het openbare netwerk. Daardoor kunnen exploitanten de bedrijfskosten van de gehele installatie nog verder reduceren.
“Afhankelijk van het project hebben belt conveyorsystemen tot 90 procent minder primaire energie nodig vergeleken met vrachtwagens”, weet de bedrijfsleider, waarbij hij teruggrijpt op de concrete vergelijking bij de Chinese cementfabrikant Sichuan Yadong Cement. Volgens deze vergelijking gebruiken vrachtwagens op diesel per ton getransporteerd materiaal 11,4 kilowattuur – het belt conveyorsysteem, die later werd gebouwd, gebruikte slechts 1,44 kilowattuur. Als we bedenken dat per jaar 7,5 miljoen ton grondstoffen worden getransporteerd, bespaart de conveyor voor de exploitant ieder jaar in totaal 74 miljoen kilowattuur. Dat komt overeen met het energieverbruik van meer dan 20.000 eengezinswoningen. Alleen al door de besparing in diesel gaan de bedrijfskosten voor het bedrijf meer dan 5,5 miljoen Euro per jaar omlaag.
Is een investering in een conveyorsysteem dus de moeite waard? “Dat hangt er helemaal vanaf”, zegt Manson. “De exploitant moet bij de evaluatie van de transportmogelijkheden rekening houden met de totale kosten per ton over een bepaalde periode.” Feit is: de bedrijfskosten van een conveyorsysteem zijn duidelijk lager dan bij vrachtwagens. Doorslaggevend is hoeveel materiaal tijdens de looptijd van het project wordt getransporteerd, als dat hoog is, verdient het zichzelf sneller terug. Maar milieuvriendelijker zijn de BEUMER conveyorsystemen al vanaf dag 1.
