Fijnverdeelde poeders vormen bij vermenging met lucht een potentieel explosief mengsel. Combineer dat met statische elektriciteit, warmteontwikkeling of mechanische wrijving, en de risico’s nemen snel toe. Zeker in ATEX-geclassificeerde zones, waar een explosieve atmosfeer kan voorkomen, is het essentieel om het poedertransport veilig, gecontroleerd én efficiënt in te richten.
Hoe kun je deze uitdaging het hoofd bieden? Het antwoord ligt in een technologie die zich de afgelopen jaren ruimschoots bewezen heeft: vacuümtransport.
Waarom vacuümtransport dé oplossing is in ATEX-omgevingen
Vacuümtransportsystemen verplaatsen droge stoffen via een gesloten systeem waarin onderdruk heerst. De poeders worden via leidingen aangezogen en naar hun bestemming getransporteerd – zonder dat er sprake is van open handling of blootstelling aan de omgeving. Dit is niet alleen hygiënisch en stofvrij, maar ook bijzonder veilig.
Wat maakt vacuümtransport zo geschikt voor chemische toepassingen?
- Gesloten systeem: geen emissie, geen besmetting, geen productverlies.
- Stofvrij: voorkomt stofexplosies, verbetert de werkomgeving.
- Minimale mechanische belasting: minder kans op vonken of oververhitting.
- Flexibele installatie: past in bestaande lay-outs, zelfs bij verticale of complexe trajecten.
- Eenvoudige reiniging (CIP/SIP): voorkomt kruisbesmetting bij productwissels.
- Automatiseerbaar: ideaal voor integratie in procesbesturing.
Maar: zodra we spreken over toepassing in een ATEX-zone, komt er méér kijken dan alleen de functionele voordelen. Dan moet elk onderdeel van het systeem explosieveilig worden ontworpen en gecertificeerd.
Wat je moet weten over ATEX en vacuümtransport
De Europese ATEX-richtlijn (2014/34/EU) is opgezet om risico’s van explosiegevaar te minimaliseren. Deze regelgeving stelt dat alle apparatuur die gebruikt wordt in of rond een explosieve atmosfeer moet voldoen aan strikte veiligheidseisen.
Bij vacuümtransportsystemen betekent dit dat je niet zomaar een standaardoplossing kunt inzetten. Integendeel: het ontwerp moet tot in detail afgestemd zijn op de risico’s van het specifieke poeder én de omgeving.
Cruciale aandachtspunten bij ATEX-vacuümtransport:
- Zoneclassificatie: zowel binnen het systeem (intern transport) als in de ruimte waar het systeem staat (extern). ATEX Zone 20, 21 of 22 (STOF) Zone 0, 1 of 2 (GAS) bepaalt welke eisen gelden.
- Aarding en geleiding: alle leidingen, filters en tanks moeten statisch geleidend zijn en correct worden geaard. Statische opbouw is een veelvoorkomende ontstekingsbron.
- Explosiebeveiliging: afhankelijk van het explosierisico worden extra maatregelen getroffen, zoals:
- Flamdoverventielen
- Drukontlasting
- Inertisering met stikstof
- ATEX-gekeurde filters en scheiders
- Temperatuurbeheersing: apparatuur moet binnen veilige oppervlaktetemperaturen blijven, passend bij de temperatuurklasse van het poeder.
- Materialen en constructie: geen vonkvormende materialen, gebruik van geleidende kunststoffen of roestvrijstaal.
Deze maatregelen zorgen ervoor dat het vacuümtransportsysteem niet alleen een efficiënte oplossing is, maar ook voldoet aan de strengste veiligheidseisen in de chemische industrie.
Kies voor veiligheid én efficiëntie met een ATEX-proof vacuümsysteem
Wanneer je werkt met explosiegevaarlijke stoffen in een chemische omgeving, wil je geen risico nemen. Vacuümtransport biedt de ideale combinatie van veiligheid, hygiëne en procesoptimalisatie – mits correct ontworpen voor ATEX-toepassing.
Of het nu gaat om het doseren van grondstoffen in een reactor, het vullen van silo’s of big bags, of het automatisch voeden van een menger of extruder: een vacuümtransportsysteem zorgt voor gecontroleerde, stofvrije overdracht van je materialen. En met de juiste ATEX-maatregelen minimaliseer je risico’s voor mens, installatie en milieu.
Laat je begeleiden door experts
Het ontwerpen van een ATEX-conform vacuümsysteem is maatwerk. Het vraagt om kennis van:
- Stoffen en hun explosie-eigenschappen (Kst-waarde, MIE, LEL/UEL)
- Omgevingsclassificatie en ventilatie
- Procesvereisten en doorvoersnelheden
- Reinigingsprotocollen en automatisering
Kies daarom altijd voor een leverancier of integrator met aantoonbare ervaring in ATEX-omgevingen. Zij kunnen je helpen bij:
- Risicoanalyse (zoals een DHA – Dust Hazard Analysis)
- Systeemontwerp en materiaalkeuze
- ATEX-certificering en documentatie
- Training en onderhoud
Tot slot
In de moderne chemie is veilig werken geen optie – het is een voorwaarde. Door te investeren in een ATEX-gecertificeerd vacuümtransportsysteem geef je niet alleen invulling aan je wettelijke verplichtingen, maar til je ook de efficiëntie, betrouwbaarheid én veiligheid van je proces naar een hoger niveau.
Benieuwd hoe een ATEX-vacuümsysteem er voor jouw proces uit kan zien? Neem contact op met een specialist en laat je adviseren op basis van jouw toepassing.
