Tijdens Machevo Connect 2020 Online gaf Mathijs Bouman, journalist en econoom, middels een interactieve lezing zijn kijk op de huidige economische crisis als gevolg van de coronacrisis: bij uitstek de diepste wereldwijde recessie sinds de Tweede Wereldoorlog.
Stellingen
Het door corona noodgedwongen allereerste online evenement van Machevo Connect kent een hoge opkomst. Ruim 150 geïnteresseerde Machevo-leden en niet-leden genieten van de kennis en economische wijsheden die Mathijs Bouman in de anderhalf uur durende lezing bespreekt.
Afgewisseld door interessante, diepgaande discussies met moderator Perry Verberne, voorzitter van Machevo & Bulk Vereniging. Aan de hand van meerdere stellingen worden verleden, heden en toekomst met elkaar verbonden. Daarbij valt te denken aan stellingen als ‘Ook in 2021 zal de Nederlandse economie krimpen’, ‘Ik geloof nog steeds in V-vormig herstel’, ‘De lockdown-maatregelen treffen de economie onnodig hard’ en ‘De coronacrisis maakt de machtsovername van China compleet’. Maar ook wordt er volop gediscussieerd over stellingen als ‘Een slimme ondernemer bereidt zich nu voor op nieuwe tekorten op de arbeidsmarkt’ en ‘De overheid moet steunmaatregelen snel afbouwen’. Toch is de meerderheid van het toeluisterend publiek (55 procent) optimistisch en heerst het gevoel dat de economische krimp in 2021 niet zal doorzetten.
Vertrouwen in economisch herstel
Want waar Nederland er pre-corona economisch gezien sterk voorstond, zorgt de pandemie er in een mum van tijd voor dat veel ondernemers enkel door overheidssteun kunnen overleven. Daar waar we sinds 2014 ruim 23 kwartalen lang een onafgebroken, gestage economische groei kenden, kan het tweede kwartaal van 2020 met een plotselinge krimp van 8,5 procent bizar van aard genoemd worden. Pieken die je enkel in oorlogstijd zou zien. Volgens Bouman beleven we deze recessie dan ook op een totaal andere manier, dan we ooit als land hebben meegemaakt. Het opzettelijk ‘uitzetten van de economie’ leidt tenslotte automatisch tot krimp, markten worden nerveus en broekriemen worden strakker dan ooit aangetrokken.
Mede ook doordat de procesindustrie vooralsnog donkere wolken bespaard is gebleven en er zekerheid is dat de recessie ook weer eindigt. Wel is de algehele verwachting dat, ondanks een vermoedelijk economisch herstel in 2021 van 3,5 procent, Nederland pas tegen het eind van volgend jaar weer in de buurt komt van het oude niveau.
Procesindustrie
Gedurende de interactieve lezing passeren interessante theorieën gekoppeld aan voorbeelden uit de praktijk de revue. Bouman en Verberne gaan aan de hand van vragen gedetailleerd in op zowel economische effecten als gevolgen van de crisis en maken daarbij lijntjes naar de procesindustrie. “Brancheorganisaties zouden een rol moeten spelen bij een minimale robuustheid van de productieketen. Er mag strategischer worden nagedacht over voorraden”, constateert Bouman. Volgens de econoom is ‘local sourcing’ niet robuust genoeg gebleken en zijn we door een Just In Time-aanpak afhankelijk geworden van landen als China. Toch ziet hij versnipperde fabrieken (local sourcing) op de lange termijn niet als de oplossing, wel in meer globalisering. “De truc waar de procesindustrie garen bij spint, is schaalvergroting zónder dat je meer personeel nodig hebt.
V-vormig herstel
Tijdens de lezing wordt duidelijk dat een ruime meerderheid van het publiek in een V-vormig herstel van de economie gelooft, waarbij de letter V staat voor een diepe maar korte recessie, gevold door een snel, scherp herstel. Een herstel dat zéker geldt voor de procesindustrie, aangezien er wordt geproduceerd voor zowel de chemische- als voedings- en genotmiddelenindustrie waardoor er altijd vraag naar machines zal zijn.
No deal-Brexit
Voorlopig zal structurele steun vanuit de overheid nodig blijven, zeker ook omdat faillissementen volgens Bouman een groter domino-effect hebben dan anders. Dat komt mede doordat de inboedel van veel bedrijven nagenoeg leeg is.
Wel is het zo dat grote bedrijven vooralsnog overleven, omdat zij de afgelopen tien jaar meer hebben gespaard dan consumenten. Nederland had zijns inziens daarom genoeg buffers om deze crisis te lijf te kunnen gaan. Wat wel om extra waakzaamheid vraagt, is de Brexit. “Als we niet uitkijken gaat de Brexit ons midden in de coronacrisis raken. Een no-deal-Brexit is net zo’n zwarte zwaan als corona is geweest!”, sluit Bouman af.