Leveringsproblemen bij volle opdrachtboeken
De sector machinebouw luidt de noodklok. Enerzijds hebben de ondernemingen in 2021 een aanzienlijke stijging van de orders genoteerd. Anderzijds klaagt bijna de helft van alle fabrikanten over productieproblemen door ontbrekende onderdelen. In de machinebouw betreft dit niet alleen de elektronica en metaalproducten, maar ook kunststof, rubber en chemicaliën. Ook de autobranche heeft te maken met ontbrekende microchips en stalen onderdelen. Hier is de productie zelfs onderbroken geweest. Hetzelfde probleem is te zien in talloze andere sectoren, bijv. in de meubelbranche. De markt voor spaanplaat, beslagen en scharnieren is helemaal leeg geveegd. Kunststof, glas en schuimstoffen ontbreken. Dat geldt ook voor textiel voor banken en matrassen. Wie nu een nieuwe bank of keuken wil kopen, moet geduld hebben. De levertijden worden langer. En de prijzen stijgen.
Klein virus, grote uitwerking
Economische experts zijn het er over eens dat de overbelasting van de internationale leveringsketens een rechtstreeks gevolg van de coronacrisis is. Maar hoe kan een piepklein virus bepalen over welke goederen wij wanneer, in welke hoeveelheid en voor welke prijs kunnen beschikken? Dat ligt vooral aan negatieve terugkoppelingseffecten, waarvan de werking elkaar versterkt: de schommelende vraag die ongelijkmatig over verschillende sectoren wordt verdeeld, veroorzaakt, samen met krappe transportcapaciteiten in de containerscheepvaart, wereldwijd economische turbulentie.
Ongekende schommelingen op de wereldmarkt
Terugblik naar 2020: de onzekerheid overal ter wereld door het coronavirus en de drastische maatregelen daartegen zorgen voor een historische inzinking van de vraag. De wereldeconomie krimpt met 7,8%, die daarmee sterker krimpt dan tijdens de financiële crisis van 2008. Maar al in 2021 ontstaat er enige hoop: nieuwe vaccins lijken het einde van de pandemie in te luiden. Op veel plekken worden de maatregelen losgelaten, de economie komt weer op gang. De vraag groeit met wel 6%. Van deze groei profiteren echter andere branches dan voor de pandemie. In plaats van diensten zoals toeristische reizen, horeca en cultuur in gebruikelijke hoeveelheden af te nemen, kopen de consumenten nu meer auto’s, smartphones, computergames en dergelijke producten en diensten. De reisbranche heeft duidelijke problemen, want in veel landen gelden nog altijd strenge reisbeperkingen. Zo zijn er bijvoorbeeld in het huidige (2022) wintervluchtenschema van China vergeleken met 2019 slechts 2,2% van de destijds beschikbare internationale verbindingen beschikbaar!
Leverproblemen als “perfect storm”
Maar is toenemende vraag niet altijd goed voor de economie, ongeacht de branche? In principe wel. Maar: men moet ook in staat zijn om de exploderende groei aan te kunnen. Als daarvoor grondstoffen, halffabricaten en belangrijke onderdelen zoals microchips niet (voldoende) beschikbaar zijn, stokt de productie. Als een tekort aan goederen vervolgens samenvalt met een tekort aan zeecontainers (dat nog een uitwerking is van de financiële crisis in 2008), dan ontstaat er snel een “perfect storm”. En de stormbuien bereiken momenteel ook de Nederlandse en Europese economie. Specialisten spreken daarom, ondanks goed gevulde opdrachtboeken, van een “bedrieglijke boom” van de industrie.
Machinebouw zonder capaciteiten
We verplaatsen ons in de situatie van een hypothetisch productiebedrijf in de metaalsector, dat van een belangrijke klant een lang gehoopte grote opdracht krijgt. Om deze opdracht af te handelen, moet de producent echter investeren in een nieuwe CNC-draaibank met specifiek vastgelegde eigenschappen. Van zijn vaste machinefabrikant hoort het bedrijf nu dat de gemiddelde levertijd voor zo’n machine meer dan 6 maanden is. In het slechtste geval pas over een jaar. Dat is nog niet precies te zegen, omdat onduidelijk is wanneer de ontbrekende onderdelen uit Azië geleverd zullen worden. En zelfs als de onderdelen er op een bepaald moment zijn, kan het nog een tijd duren. Want bij een gemiddelde bezettingsgraad van 91,8% hebben (volgens de branchevereniging) veel producenten eenvoudigweg geen vrije capaciteit meer. Veroorzaakt door een piepklein virus, bedreigt deze “perfect storm” van leveringsvertragingen nu ook ons hypothetische bedrijf. Voor het bedrijf betekent deze situatie het mogelijke verlies van een lucratieve grote opdracht met alle gevolgen van dien voor de verdere ontwikkeling van het bedrijf. Maar kun je dergelijke stormbuien niet op een of andere manier ontwijken?
Gebruikte machines als oplossing
Als oplossing uit dit lastige parket kan de producent een geschikte gebruikte machine kopen. Ook deze markt is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Het wereldwijde volume wordt op ongeveer 380 miljard euro geschat. Omdat gebruikte machines alle benodigde onderdelen al hebben ontstaat hier geen productievertraging. Er is geen lange, onzekere, levertermijn en de machines kunnen op de nieuwe locatie direct in de draaiende productie worden geïntegreerd. En last but not least biedt elke online veiling de kans om zo goed als nieuwe machines duidelijk goedkoper aan te schaffen.
Met Surplex tegen de leveringscrisis
Een grote Europese speler zoals het industriële veilinghuis Surplex, met eigen vestigingen in 14 landen, veilt elk jaar op meer dan 550 online veilingen meer dan 55.000 gebruikte machines en bedrijfsinrichtingen. Bij een zo groot aanbod is de kans groot, dat ook ons hypothetische productiebedrijf de passende machine kan vinden, om de belangrijke opdracht op tijd te kunnen afhandelen. Industrie en ambacht kunnen op surplex.com op korte termijn in hun behoefte voor vervanging voorzien en hun machinepark voordelig uitbreiden. Behalve afzonderlijke machines, machines in sets en volledige productielijnen worden ook vorkheftrucks, magazijntechniek, randapparatuur, werkplaatsinrichtingen en nog veel meer te koop aangeboden. En dat is een rustgevende boodschap in een tijd, waarin het uitvallen van een compressor soms wel zeven maanden wachttijd op een nieuwe machine zou kunnen betekenen. En een defecte compressor kan zomaar de hele productie stilleggen. Hoogwaardige gebruikte machines zijn dus een prima idee om dreigende leveringsproblemen uit de weg te gaan.
